Ενδοδοντική θεραπεία ή απονεύρωση του δοντιού είναι η επέμβαση του οδοντίατρου στο εσωτερικό του δοντιού, δηλαδή στον πολφό και στην οδοντίνη.

Ο πολφός είναι ένας μαλακός ιστός που περιέχει νευρικές ίνες, συνδετικό ιστό και αιμοφόρα αγγεία.

Σκοπός αυτής της θεραπείας είναι η αφαίρεση του νοσούντος ή νεκρού πολφού και η ερμητική έμφραξη του ριζικού σωλήνα με κατάλληλα υλικά ώστε να διευκολυνθεί η αποκατάσταση των περιακρορριζικών ιστών και να αποφευχθεί η εξαγωγή του δοντιού.

Οι κύριοι αιτιολογικοί παράγοντες των ενδοδοντικών βλαβών είναι κυρίως:

α) οι τερηδονικές βλάβες που ξεκινούν από κάποιο σημείο στην μύλη ή στη ρίζα του δοντιού,

β) τραυματογόνου φύσης (κατάγματα,ορθοδοντικές ανωμαλίες)

Τα συνήθη συμπτώματα είναι ο αυθόρμητος πόνος, η παρατεταμένη ευαισθησία σε ερεθίσματα (θερμό, ψυχρό, γλυκό),  η δυσφορία στη μάσηση, όπως και η παρουσία αποστήματος ή συριγγίου.

• Eξετάζεται η περιοχή και βγαίνει ακτινογραφία, για να διαπιστώσει ο γιατρός το είδος και τη σοβαρότητα του προβλήματος.

• Γίνεται αναισθησία έτσι ώστε να μην υπάρχει ενόχληση κατά τη θεραπεία και τοποθετείται ένα προστατευτικό ελαστικό που απομονώνει το δόντι από τα γειτονικά και το διατηρεί καθαρό, χωρίς σάλια και χωρίς μικρόβια, κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

• Διανοίγεται μια οπή πάνω στο δόντι, για να αποκαλυφθεί το εσωτερικό του και με μια σειρά ειδικών μικροεργαλείων καθαρίζεται σιγά-σιγά ο χώρος αυτός όπως και το εσωτερικό της ρίζας ή των ριζών του δοντιού (ριζικοί σωλήνες).

• Γίνεται απολύμανση και αποστείρωση του ριζικού σωλήνα ή των ριζικών σωλήνων και ανάλογα με την περίπτωση, το δόντι μπορεί να σφραγιστεί προσωρινά, για να μην επαναμολυνθεί μέχρι το επόμενο ραντεβού ή να γίνει απευθείας η έμφραξη των ριζικών σωλήνων.

• Το εσωτερικό του δοντιού εμφράσσεται ερμητικά με ένα βιοσυμβατό υλικό, που μοιάζει με πλαστικό και ονομάζεται γουταπέρκα. Το εμφρακτικό υλικό θα πρέπει να φτάνει μέχρι την άκρη της ρίζας του δοντιού (ακρορρίζιο) – το τμήμα δηλαδή του δοντιού από το οποίο εισέρχονται σε αυτό τα αγγεία και τα νεύρα.

Μετά από την τελική έμφραξη των ριζικών σωλήνων ακολουθεί η ανασύσταση του δοντιού (χτίσιμο) και η τοποθέτηση της προσθετικής αποκατάστασης, συνήθως στεφάνης (θήκης).

Η κάλυψη του ενδοδοντικώς θεραπευμένου δοντιού με στεφάνη είναι απαραίτητη, προκειμένου αυτό να διατηρηθεί στο φραγμό και να ανθίσταται στις ισχυρές πιέσεις και δυνάμεις που ασκούνται κατά τη λειτουργία, δεδομένου ότι τα ενδοδοντικά θεραπευμένα δόντια μακροπρόθεσμα παρουσιάζουν μεγαλύτερη ευαισθησία στα κατάγματα σε σύγκριση με τα ζωντανά δόντια.

Ένα δόντι που έχει υποστεί ενδοδοντική θεραπεία μπορεί να παραμείνει στο φραγμό για όλη τη ζωή, αρκεί να παρακολουθείται τακτικά από τον οδοντίατρο.

Σε περίπτωση που το θεραπευμένο δόντι παρουσιάσει κλινικά συμπτώματα ή διαπιστωθεί ακτινογραφικά η αποτυχία της θεραπείας, υπάρχουν οι ακόλουθες πιθανές λύσεις;

• η επανάληψη της ενδοδοντικής θεραπείας,

• η χειρουργική αφαίρεση του ακρορριζίου του δοντιού ή ακρορριζεκτομή

• η εξαγωγή του δοντιού, η οποία αποτελεί την πιο ανεπιθύμητη αλλά και πιο σπάνια λύση του προβλήματος.

• Γενικότερα όμως, οι επιπλοκές μετά από την ενδοδοντική θεραπεία είναι σπάνιες και συνήθως αντιμετωπίζονται όσο το δυνατόν συντηρητικότερα, με άριστα αποτελέσματα.

H ακροριζεκτομή είναι μία ενδοδοντική χειρουργική επέμβαση που περιλαμβάνει την αποκάλυψη και τη χειρουργική αφαίρεση του άκρου της ρίζας ενός δοντιού (ακρορίζιο) και τη σφράγιση του τμήματος της ρίζας που έχει απομείνει.

Η ακροριζεκτομή είναι απαραίτητη συνήθως σε περιπτώσεις αποτυχίας μιας ενδοδοντικής θεραπείας ή και της επανάληψης αυτής.

Σκοπός της είναι η καταπολέμηση μιας μόλυνσης που έχει προσβάλει τους ιστούς γύρω από την άκρη της ρίζας, ώστε να σωθεί το δόντι και να αποφευχθεί η εξαγωγή του.